زنان بیشتر از مردان و حتی افراد مسن دچار ناتوانی می شوند و رقم ناتوانیها در کشورهای کم درآمد و متوسط بالاتر است. تأثیرات ناتوانی در افراد در مناطق فقیرنشین به دلیل عدم دسترسی به خدمات مراقبتهای بهداشتی بیشتر است. افراد بیخانمان، پناهندگان، مهاجران و زندانیان دارای معلولیت نیز در دسترسی به خدمات با چالشهای خاصی روبهرو هستند.
در سال های اخیر، درک ناتوانی از دید جسمی یا پزشکی به سمت دیگری تغییر یافته است که زمینه جسمی، اجتماعی و سیاسی یک فرد را در نظر میگیرد. امروزه از ناتوانی ناشی از تعامل بین وضعیت سلامتی یا اختلال در سلامت فرد و تعدد عوامل مؤثر در محیط آنها صحبت میشود. گامهای بزرگی برداشته شده تا جهان برای افرادی که دارای معلولیت هستند، قابل دسترستر باشد. با این حال اقدامات بسیار بیشتری برای تأمین نیازهای این افراد لازم است.
عموما افراد دارای معلولیت جزء حاشیهترین گروهها در جهان هستند. این افراد دارای دسترسی به خدمات بهداشتی ضعیفتر، تحصیلات پایینتر، مشارکت اقتصادی کمتر و نرخ بالاتر فقر نسبت به افراد بدون ناتوانی هستند. ناتوانی روحی گونه ای از ناتوانی است که مشکلات بزرگی در جامعه ایجاد میکند. بسیاری از اختلالات روانی مختلف ترکیبی از افکار غیر طبیعی، ادراک، احساسات، رفتار و روابط نامتعادل با دیگران است.
اختلالات روانی عبارتند از افسردگی، اختلال دو قطبی، اسکیزوفرنی و سایر مشکلات روانپزشکی، زوال عقل و اختلالات رشدی از جمله اوتیسم.
به گزارش ایسنا، سازمان بهداشت جهانی گزارش داده که راهکارهای موثری برای جلوگیری از اختلالات روانی مانند افسردگی وجود دارد. درمانهای موثری برای اختلالات روانی و راههای کاهش درد و رنج ناشی از آنها وجود دارد. بار اختلالات روانی با تأثیرات قابل توجهی بر سلامتی و پیامدهای مهم اجتماعی، حقوق بشر و پیامدهای اقتصادی در همه کشورهای جهان رو به فزونی است.
پزشکان افسردگی را یک اختلال روانی شایع و یکی از دلایل اصلی ناتوانی در سراسر جهان می شمارند. در سطح جهان، تخمین میزنند ۲۶۴ میلیون نفر از افسردگی رنج میبرند. زنان در مقایسه با مردان بیشتر مبتلا میشوند.
افسردگی با ناراحتی، از دست دادن علاقه یا لذت، احساس گناه یا کم ارزش بودن، خواب آشفته یا کاهش اشتها، خستگی و تمرکز ضعیف نمود پیدا میکند. افراد مبتلا به افسردگی همچنین ممکن است شکایت های جسمی متعددی داشته باشند و دلیل بدنی ظاهری نداشته اما ناتوان از زندگی موثر باشند. افسردگی می تواند طولانی مدت یا موقت باشد و توانایی افراد را در عملکرد و کار در مدرسه و مقابله با زندگی روزمره مختل کند. در شدیدترین حالت، افسردگی ممکن است منجر به خودکشی شود.
این روزها درمانهای موثری برای افسردگی وجود دارد. افسردگی خفیف تا متوسط با درمانهای گفت وگو همچون درمان شناختی رفتاری یا روان درمانی قابل درمان است. داروهای ضد افسردگی می توانند نوعی درمان مؤثر برای افسردگی متوسط تا شدید باشد. مدیریت افسردگی باید شامل جنبه های روانی اجتماعی از جمله شناسایی عوامل استرس زا مانند مشکلات مالی، مشکلات در کار یا سوء استفاده جسمی یا روانی و پشتیبانی و حمایت اعضای خانواده و دوستان باشد. حفظ یا فعال سازی مجدد شبکه های اجتماعی و فعالیت های اجتماعی از اهمیت برخوردار است.
اختلال دوقطبی، دیگر ناتوانی روحی در جهان است که تعداد بالایی به آن مبتلا هستند. حدود ۴۵ میلیون نفر در سراسر جهان به این اختلال مبتلا هستند. اختلال دوقطبی به طور معمول شامل اپیزودهای افسردگی است. عوامل تحریک پذیر، فعالیت بیش از حد، گفتار سریع، کاهش خواب این افراد را رنج می دهد. افرادی که حملات جنون دارند اما قسمت افسردگی را تجربه نمی کنند نیز به عنوان اختلال دو قطبی طبقه بندی می شوند.
درمانهای موثری برای معالجه فاز حاد اختلال دو قطبی و جلوگیری از عود وجود دارد. داروهایی هستند که روحیه را تثبیت می کنند، اما حمایت روانی از مؤلفه های مهم درمان است.
اسکیزوفرنی نیز نوعی اختلال روانی شدید است که در سراسر جهان ۲۰ میلیون نفر را تحت تأثیر قرار می دهد. روان پریشیها از جمله اسکیزوفرنی، با تحریف در تفکر، ادراک، احساسات، زبان، احساس خود و رفتار مشخص می شود. تجربیات روانی رایج شامل توهم (شنیدن، دیدن یا احساس چیزهایی که وجود ندارند) و توهم (باورهای غلط ثابت یا سوء ظن هایی که حتی در صورت وجود شواهد برعکس نیز وجود ندارد) وجود دارد. این اختلال میتواند برای افراد آسیب دیده کار یا مطالعه عادی را دشوار کند.
درمان با داروها و حمایت روانی- اجتماعی مؤثر است. با برخورداری از درمان و پشتیبانی اجتماعی، افراد مبتلا میتوانند زندگی مثمر ثمر داشته و در جامعه پذیرفته شوند.
اما آلزایمر مشکل حاد دیگر جامعه جهانی که ناتوانی روحی بزرگی تلقی می شود. در سراسر جهان، تقریباً ۵۰ میلیون نفر مبتلا به زوال عقل هستند. آلزایمر معمولاً ماهیتی مزمن یا پیشرونده دارد که در آن وخامت عملکرد شناختی (یعنی توانایی پردازش فکر) فراتر از آنچه که از پیری طبیعی انتظار می رود وجود دارد. زوال عقل بر حافظه، تفکر، جهت گیری، درک مطلب، محاسبه، ظرفیت یادگیری، زبان و قضاوت تأثیر می گذارد. اختلال در عملکرد شناختی کاملاً مشهود است.
منابع:webmd، who
نظر شما